3 jaar op cultuurreis een reflectie

Het is eind 2021. Ik werk bij de Gemeente Utrecht, in het Smart Mobility team. Aan duurzame, innovatieve mobiliteitsoplossingen. De inhoud past bij me. De match met de werkgever is minder goed. Na ruim 10 jaar in het bedrijfsleven, vind ik het lastig om mijn draai te vinden in een gemeentelijke organisatie. De overstap van de corporate wereld naar de overheid is toch groter dan gehoopt. Ik wil dat het slaagt, maar besluit dat ik hier niet gelukkig word.

Terug het bedrijfsleven in lijkt logisch. Solliciteren als duurzaamheidsmanager. Dat zou een mooie stap zijn na 10 jaar ervaring op het snijvlak van strategie/innovatie en duurzaamheid. Dan vraagt Walter waarom ik niet instap in zijn bedrijf. Samen Green Culture Lab runnen. Ondernemen dus. Ik vind het nogal wat, merk ik. Samen een huis, samen een kind… dan ook nog samen een bedrijf? Dat kan alleen maar misgaan.

Een sprong in het diepe: samen ondernemen

En toch voelt het, hoe langer ik erover nadenk, als de enige juiste keuze. We ambiëren hetzelfde – de wereld leefbaar houden voor toekomstige generaties – maar kunnen wat anders. We besluiten ervoor te gaan. Impact maken met ons eigen bedrijf. Green Culture Lab wordt een VOF met 2 vennoten: Walter en ikzelf. Partners in crime op alle fronten. Een beetje zoals Suzan & Freek dus, al kunnen wij geen noot zuiver zingen. We formuleren twee spelregels:

1. We zijn bovenal een stel. Beetje jammer als onze relatie strandt door een zakelijk conflict. Supergoed communiceren dus.
2. We werken niet dagdagelijks voor dezelfde klant. Dat lijkt ons wel heel intens. We willen elkaar aan de keukentafel ook nog iets te vertellen hebben.

Nog voordat we als VOF staan ingeschreven bij de KvK, heb ik een eerste klus te pakken. Ik start in januari 2022 als interim-manager Corporate Social Responsibility (CSR) bij Sodexo Nederland; een groot, internationaal facilitair dienstverlener. Terwijl we allebei volop werk hebben, bepalen we ook onze eigen koers. Hoe kiezen we positie in een markt waarin steeds meer spelers zich op duurzaamheid richten? De wereld kan alle hulp gebruiken, maar waar zetten wij op in? We vinden het antwoord in cultuur.

Van strategie en innovatie naar cultuur

Walter kijkt naar duurzaamheidsvraagstukken vanuit een antropologische bril. Een perspectief dat vrij uniek is. Zelf ben ik altijd actief geweest aan de ‘harde kant’, zoals dat vaak genoemd wordt. Strategieën schrijven, innovatieve oplossingen bedenken. Maar hoe succesvol was dat eigenlijk? Terugkijkend zie ik dat zelfs de scherpste strategieën en slimste innovaties kwetsbaar zijn voor een weerstand biedende cultuur. Verduurzaming gaat vooral over mensen. En, zo leer ik van de antropoloog aan mijn zijde, over mindset, collectieve keuzes en gedrag. Over cultuur dus. Zo besluit ik om me meer te richten op cultuur, met de antropologie als basis. Ik gooi het roer niet om, maar stel het bij. Want strategie en cultuur zijn sterk gelieerd. Sterke tribes vergroenen en groene tribes versterken. Dat wordt onze focus.

Nieuwe energie, meer beweging

Inmiddels ben ik 3 jaar aan het ondernemen en 3 jaar op cultuurreis. Ik leer hoe mensen culturen vormen en hoe culturen mensen vormen. Ik doe cultuuronderzoek, begeleid ‘kampvuurgesprekken’ en geef training over de link tussen cultuur en duurzaamheid. Het kost me bakken met energie om iets nieuws te leren, maar er komt ook superveel positieve energie vrij. Transities bewerkstelligen door mensen in beweging te krijgen. En die beweging hebben we hard nodig. Klimaatverandering zet door, de politieke ontwikkelingen zijn veelal niet helpend. Maar de groene beweging is al ingezet en niet meer te stoppen. Daar geloof ik heilig in. Wij moeten hem alleen helpen versnellen.

Bestemming bekend

Doe ik dan alleen nog maar klussen op het vlak van cultuur? Nog niet. Mijn hoofd denkt nog steeds in businessmodellen, proposities en verdienstromen. Mijn netwerk denkt nog niet aan mij als het over cultuur gaat. Dus ik doe ook nog opdrachten op het vlak van strategie en innovatie. Met concrete ervaring op grote transities als de energietransitie, de mobiliteitstransitie en de voedseltransitie. En dat is niet erg. Leuk zelfs. Ik hou van de afwisseling. Mijn punt op de horizon is alleen anders. En dat voelt goed.

In de komende nieuwsbrieven neem ik jullie mee op reis. Met cultuur als bestemming en een vleugje strategie op het pad daar naartoe.

Ilse Marsman
Utrecht, 4 februari 2025